Y prosiect
6 minute read
Mae Hiraeth Yn Y Môr (HYYM) yn brosiect a arweinir gan y gymuned sy’n gweithio yng Ngogledd-ddwyrain Cymru i gysylltu pobl leol â’r cefnfor ar garreg eu drws
Am y prosiect
Rhwng Ebrill 2023 a Mawrth 2025, byddwn yn gweithio’n agos gyda chymunedau arfordirol Prestatyn, y Rhyl, Bae Cinmel a Thywyn i dyfu llythrennedd cefnforol, gwella rheolaeth gynaliadwy ar y dreftadaeth forol leol, a hyrwyddo buddion iechyd a lles cysylltu gyda'n cefnfor.
Dull a arweinir gan y gymuned
Bydd ein prosiect yn cael ei arwain gan Fforwm Un Cefnfor cyntaf erioed, grŵp o leisiau amrywiol sydd â’r dasg o sicrhau bod Hiraeth Yn y Môr yn diwallu anghenion y gymuned a’r amgylchedd lleol.
Darllenwch ein newyddion diweddaraf i gael gwybod beth rydym wedi bod yn ei wneud a gwelwch ein tudalen cymryd rhan i gofrestru ar gyfer ein gweithgareddau.
Pam mae o bwys?
Mae ymchwil wedi dangos bod amser ger yr arfordir a’r môr yn dod â manteision gwirioneddol i’n hiechyd a’n lles, a bod pobl sy’n cysylltu eu lles â’r arfordir a’r môr yn fwy tebygol o fod eisiau gofalu amdano.
Mae gofalu a chysylltu â'r cefnfor yn bwysig am lawer o resymau:
- Mae ardal prosiect HYYM o fewn Ardal Gwarchodaeth Arbennig Bae Lerpwl: mae Prestatyn, y Rhyl, Bae Cinmel a Thywyn yn rhan o AGA Bae Lerpwl, ardal sydd wedi'i dynodi ar gyfer trochyddion gyddfgoch, hwyaid duon a chasgliad adar dŵr.
- Mae angen y cefnfor arnom i oroesi: Mae'r cefnfor yn cynhyrchu tua 50% o ocsigen y Ddaear.
- Mae’r cefnfor yn cefnogi ein heconomi: Mae’r amgylchedd arfordirol a morol yn ased naturiol gwych, gan gyfrannu £6.8 biliwn i economi Cymru a chynnal mwy na 92,000 o swyddi.
60
%
o boblogaeth Cymru yn byw ac yn gweithio ger yr arfordir
16
km
arfordir o Brestatyn i Fae Cinmel
8/10
mae pobl yng Nghymru yn dweud bod ymweld â’r môr yn dda i’w hiechyd meddwl a chorfforol
Cwrdd â'r tîm
Bydd Fforwm Un Cefnfor, grŵp o aelodau cymunedol amrywiol, yn arwain y prosiect trwy gynghori tîm craidd y prosiect.
Mae tîm craidd y prosiect yn cynnwys Ffion, ein Harweinydd Prosiect HYYM, a dau Gynorthwyydd Prosiect HYYM, Millie a Ciara.
Mae tîm HYYM hefyd yn cael ei gefnogi gan staff o bob rhan o'r Gymdeithas Cadwraeth Forol.
Mae’r diagram isod yn dangos sut mae gwahanol rannau o dîm y prosiect yn cyd-fynd â’i gilydd.
Os gallwn gefnogi pobl i fynd allan yno a phrofi eu harfordir a’u môr lleol a meithrin perthynas barhaus ag ef, rwy’n gobeithio yn ei dro y bydd hynny’n arwain at warchod yr amgylchedd morol yn well a gwell iechyd a lles unigolion hefyd.
Ffion, Arweinydd Prosiect HYYM
Credit: Ciara Taylor
Ces i fy nenu at y prosiect oherwydd y ffocws ar bobl. Rwy’n credu’n gryf bod cysylltiad annatod rhwng cyfiawnder amgylcheddol a chyfiawnder cymdeithasol, sy’n golygu er mwyn gwneud unrhyw gynnydd ar faterion amgylcheddol, rhaid inni gynnwys pobl a chymunedau.
Ciara, Cynorthwy-ydd Prosiect HYYM
Credit: Millie Main
Ar ôl cael fy magu yng Ngogledd Cymru a threulio’r pedair blynedd ddiwethaf yn byw yn Ne Cymru, rydw i’n angerddol am arfordir Cymru a sicrhau ein bod ni’n gweithio’n galed i addysgu cymunedau i’w warchod.
Millie, Cynorthwy-ydd Prosiect HYYM
Fforwm Un Cefnfor
Credit: Katie Macfarlane
Ein haelodau
Mae gennym ystod amrywiol o aelodau o gefndiroedd gwahanol, gan gynnwys y rhai nad ydynt erioed wedi ymwneud â chadwraeth forol o’r blaen, ac aelodau sydd wedi gweithio ym maes cadwraeth forol neu wedi astudio cadwraeth forol. Mae ein haelod ieuengaf yn 11, ac mae ein haelod hynaf bron yn 80!
Mae’r Fforwm yn lle i’r aelodau hyn o’r gymuned ddod at ei gilydd a rhannu eu barn i arwain cyfeiriad y prosiect, ac i gysylltu â’i gilydd.
Y stori hyd yn hyn
Arweiniodd ein Fforwm gyfeiriad y Rhaglen Cysylltiad Cefnfor, gan ddyfeisio strwythur y Rhaglen ac awgrymu syniadau ar gyfer y gweithgareddau y gallem eu cyflawni. Rydym yn gyffrous i fod yn troi'r syniadau hyn yn realiti trwy gyflwyno gweithgareddau wedi'u hysbrydoli gan y Fforwm trwy gydol y prosiect! I gael gwybod mwy am y gweithgareddau rhad ac am ddim a hygyrch hyn a chofrestru i gymryd rhan, cliciwch yma.
Bu’r Fforwm hefyd yn cyd-ddylunio ein taflen Llythrennedd Eigion gyda ni, sef adnodd sy’n cyflwyno’r prosiect HYYM, egwyddorion llythrennedd cefnforol, a gweithgareddau lleol y gall pobl eu gwneud. Dechreuodd y broses cyd-ddylunio pan wnaethom ofyn i'r Fforwm beth hoffent ei weld o daflen prosiect. Fe wnaethon nhw awgrymu amrywiaeth o syniadau i ni fynd â nhw at ein tîm dylunio. Aethom â'u taflen ddrafft yn ôl i'r Fforwm a roddodd lawer o adborth, a ddefnyddiwyd i gynhyrchu'r adnodd terfynol. Gallwch nawr lawrlwytho a darllen y fersiwn terfynol yma.
Y newyddion diweddaraf
Darllenwch ein diweddariadau diweddaraf a darganfod beth rydym wedi bod yn ei wneud yn yr ardal leol.
Cysylltwch â ni
Os oes gennych unrhyw gwestiynau neu eisiau cysylltu â’r tîm, gallwch gysylltu â Ffion a Ciara ar [email protected] neu drwy ffonio 01989 566017.
Mae dolenni i’n cyfryngau cymdeithasol isod:
